Mity o OZE
Odnawialne źródła energii co do zasady są nowymi technologiami, dopiero od kilkunastu lat wchodzącymi szerzej na rynek. W związku z tym wokół nich narosło wiele mitów, które chciałbym obalić.
1. Odnawialne Źródła Energii są całkowicie zeroemisyjne - MIT
O ile wytwarzanie energii elektrycznej przez źródła odnawialne, takie jak: turbiny wodne, panele fotowoltaiczne czy turbiny wiatrowe jest całkowicie zeroemisyjne, to w przypadku paliw zaliczanych do OZE sytuacja ma się inaczej. Spalanie biomasy, biopaliw ciekłych czy biogazu generuje emisję dwutlenku węgla oraz innych zanieczyszczeń, na przykład pyłów czy dwutlenków siarki i azotu. Przyjmuje się, że biopaliwa ze względu na pochodzenie roślinne nie emitują dwutlenku węgla, ponieważ tyle samo pochłonęły go podczas wzrostu w wyniku procesu fotosyntezy. Dlatego skupiając się na samym CO2 można przyjąć, że nie jest on emitowany w biopaliwach.
Life Cycle Assessment (LCA) to kompleksowa metoda służąca do ilościowego oceny przepływów materiałów i energii oraz związanych z nimi emisji w całym cyklu życia produktu od wydobycia surowców, poprzez produkcję, transport, użytkowanie, aż do końca życia (demontaż, recykling, utylizacja). Dla paneli fotowoltaicznych wartość emisji dwutlenku węgla wynosi od 25 do 43 g/kWh - dla porównania jednostki wytwórcze napędzane paliwami kopalnymi emitują ponad 1000 g/kWh. W przypadku technologii wiatrowych onshore ten wskaźnik jest jeszcze niższy między 10 a 15 g/kWh.
2. Tylko Unia Europejska inwestuje w OZE - MIT
Panuje przekonanie, że Unia Europejska, choć emituje jedynie 7% światowej produkcji dwutlenku węgla, zbyt dużo myśli o ekologii. Chodzi o płaszczyznę przemysłu, budownictwa, rolnictwa i oczywiście energetyki. Ponoć za dużo Unia Europejska inwestuje w zeroemisyjne technologie, tymczasem inne kraje ciągle preferują spalanie paliw kopalnych. Jak jest w rzeczywistości?
W 2024 roku 47% energii elektrycznej w UE pochodziło z odnawialnych źródeł - imponujące dane. Rzeczywistość jest o wiele bardziej zróżnicowana: UE odgrywa ważną rolę, ale zdecydowanie nie jest jedyną potęgą inwestującą w OZE. We wszystkich regionach świata widać tendencję wzrostową, jeśli chodzi o generację elektryczności z OZE. Jednak największy wzrost mocy widać w Azji, co jest spowodowane ogromnymi inwestycjami dwóch tygrysów - Chin i Indii.
Chiny są globalnym liderem inwestycji w OZE. Produkują najwięcej energii ze słońca i wiatru i nie zaniedbują innych technologii, takich jak energetyka wodna, biopaliwa czy geotermia. Podobnie Indie prowadzą ambitne programy rozwoju fotowoltaiki i energii z wiatru, mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego. Stany Zjednoczone dynamicznie rozwijają energetykę wiatrową i słoneczną, szczególnie w stanach takich jak Kalifornia czy Teksas. Są jednymi z liderów, jeśli chodzi o geotermię i produkcję biopaliw. W Ameryce Łacińskiej Brazylia jest liderem w wykorzystaniu energii wodnej i rozwijaniu OZE ze względu na swoje doskonałe położenie i bardzo dobre warunki wodne.
Na powyższej mapie widać, że kraje, będące liderami OZE na świecie nie mają najwyższego odsetku energii energii elektrycznej wyprodukowanej przez OZE. Widać za to, że najbardziej ekologiczne są: kraje Ameryki Łacińskiej, Środkowoafrykańskie, Afganistan, Nepal. Występuje tutaj duża zależność od warunków geograficznych, które sprawiają, że możliwe jest stosowanie energetyki wodnej.
Kraje UE rzeczywiście wyróżniają się na mapie, lecz nie są jedynymi państwami in plus. Transformacja energetyczna nie jest wyłącznie europejskim projektem jest to globalny trend, w którym uczestniczą zarówno kraje rozwinięte, jak i rozwijające się. Unia Europejska jest ważnym graczem, ale jej działania są częścią znacznie większej układanki
3. Fotowoltaika nie pracuje w pochmurne dni - MIT
Produkcja energii elektrycznej z paneli fotowoltaicznej zależy od wielu czynników: kąta nachylenia, miejsca montażu, temperatury powietrza oraz nasłonecznienia. Nasłonecznienie jest ilością energii docierającą na powierzchnię ogniw na jednostkę powierzchni. Jest jednak silnie związane od warunków pogodowych, czyli od zachmurzenia i temperatury powietrza.
Wbrew powszechnemu przekonaniu, fotowoltaika działa również w pochmurne dni. Choć moc uzyskiwana z instalacji spada w porównaniu do dni słonecznych, to dzięki zjawisku rozproszenia światła panele wciąż wytwarzają energię elektryczną. Nawet przy całkowitym zachmurzeniu mogą osiągać od 10 do 25% swojej nominalnej mocy, a przy lekkim zachmurzeniu – nawet około 50%. Dodatkowo pojawia się zjawisko tzw. efektu krawędzi chmury, kiedy promienie słoneczne przechodzące przez obrzeża chmur mogą chwilowo zwiększyć moc paneli ponad standardowe wartości.
Warto podkreślić, że fotowoltaika nie potrzebuje wysokich temperatur, aby pracować wydajnie. Wręcz przeciwnie – im chłodniejsze powietrze (poniżej 25°C) , tym sprawność modułów jest wyższa. Dlatego panele dobrze sprawdzają się również w klimacie umiarkowanym, takim jak w Polsce, gdzie często występują umiarkowane temperatury.
4. Panele i turbiny mają krótką żywotność - MIT
Standardem rynkowym jest dziś 25–30 lat gwarancji liniowej na sprawność paneli PV. Oznacza to, że po ćwierć wieku ich wydajność zwykle nadal wynosi ~80–85% wartości początkowej. Średnie tempo degradacji modułów wynosi około 0,5% rocznie, co przekłada się na żywotność znacznie dłuższą niż 30 lat. Ciekawostka - najstarszy panel fotowoltaiczny mający 60 lat ciągle pracuje.
Turbiny są projektowane na 20–25 lat eksploatacji, przy regularnym serwisie. Coraz częściej mówi się o wydłużeniu tego okresu do 30 lat, zwłaszcza w przypadku nowych modeli offshore. Badania europejskie wskazują, że ponad 85% turbin pracuje bez poważniejszych awarii po 20 latach, a części zamienne i remonty pozwalają na dalsze użytkowanie.
Źródła:
https://iea-pvps.org/wp-content/uploads/2022/11/Fact-Sheet-IEA-PVPS-T12-23-LCA-update-2022.pdf
https://bisolar.pl/czy-fotowoltaika-dziala-w-pochmurne-dni/
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352484720315298
https://kobo-energy.pl/jaka-jest-zywotnosc-paneli-fotowoltaicznych/
https://strategicenergy.eu/renewable-energy-47-electricity-eu-2024/
https://ourworldindata.org/renewable-energy
Komentarze
Prześlij komentarz